L I T E R A T U R   A L D I Z K A R I E N
G O R D A I L U A

 

 
 

                   - Literatur Aldizkarien Gordailua
                   - Euzko-Gogoa aldizkaria
                   - Ale honen aurkibidea

                   - Ale honi buruzkoak (azalaren irudia eta fitxa)

Aurreko artikulua— Euzko-Gogoa
(1956 gko. ilbeltza-otsaila) —<eugo2831>




 

 

—Irakurlearen Txokoa—

 

Irakurlearen txokoa

 

Gure aldizkariaren azkenengo alea dala-ta, amaikatxo gutun eder eta goratzapen bero iaso ditugu: goratzapenok ez dira izango gure idazle ta lankideen lo-eragingarri, lanerako zirikagarri baizik, guzion aleginez euskal-gogoa iratzarririk, euskera iraun-erazi, edertu ta zabaldu dezagun. Idatzi diguzuen guztioi biotz-biotzez eskerrik asko, ta, orizue gure euskal-agurrik kartsuena.

 

        Mendoza'tik:

        Garate'tar J.'k: «Beti zaude zaindari zure abizenari doakion bezela eta batez ere euskerari buruz. Ala nago ni ere, naiz ori ez dutala lenengo maillan, baina ez nere erruz, baizikan biziak eta lanak ortara ekarri nautelako. Orain bertan ari naiz beste seirekin emengo nere aroa borobiltzeko konkurso batean. Nik uste, irauziren dut, eta bere berri emanen dautzut. 85 sendagintzako atal irarri erazi bai-ditut eta beste amabost pizi eta loreri buruz»... «oso ederki zure azkenengo Euzko gogoa. Esaiozu Bouda jaunari ARATIN urgainean gora begira egotea dala Lekeitio'n. Eta Onaindia'ri viciosa aspaldi artan aberatsa adierazten zuala.»

 

        Montevideo'tik:

        Mitxelena'k: «Euzko-gogoa» ren azken bi zenbakiak eldu zitzaizkidan. Bai bikainak biak, zein baino zein. Zorionak, beraz, biotzaren erdienetik eta otoitz-opa gartsuenak.»

 

        Naparru'ko I.'tik:

        A.'k: «Euzko Gogoa»-ren azken-banakoa heldua baitare; bai pozik irakurri be»...

        «Aldizkariaz (Euzko Gogoa) noiz, nun eta zer ditaken gagoz kezkaz euzkelzale ta idazleok. Sekuleko naigabe ta damu gaitza litzake aren suntsitua. N.'-rekiko aipatu dezun antolabideak kararik ez du. Elkarte aunen buruan da euzkerearen tzarreneko etsaien bat. Bertan egiten da aren naia ta ez bestiena. Herra gaiztoa dio bere abizenen eleari ta ez uste ere zure asmo ederrak inun den batzarririk bil lezakenik. «Gizon» au da Julio Cejador'ek gogorki astintzen zituen «eruditos» aien kalainekoa: «Desde el siglo XVIII los eruditos españoles sienten verdadera tirria contra el vascuence y ni admiten la tesis de Humboldt, admitida por la mayor parte de los sabios extranjeros.... Ceguera increíble, menosprecio injustificado de un idioma que, aunque no hubiera tales inscripciones (las ibéricas), deberían estudiarlo nuestros eruditos como el monumento más venerable y antiguo de España.»

 

        Donosti'tik:

        E.'k: «E. G. alerik-ale sorta osoa irakurri dut. Zorionak zuri, olako euskal aldizkaririk ezpaita gaur artean sortu. Ba-duzu meritu, giro ezak eta diru ezak edozein atzeratuko luken garai ontan.»

 

        Irun'dik:

        L.'k: «Ikusi det azkeneko «Euzko gogoa» (3-12-1955) Gero ta ederrago dator. Zorionak zuri.»

 

        Beasain'dik:

        D. Y.'ek: «Jarrai dezatela bada eusko-idazlanetan, ortarako doaya duten gizon pizkor oyek, eta gure laguntza txiroa opa dezaiogula, beren idazlan mamitsuz geren gogoak txuspertzen ditugunok.»

 

        Bizkai'ko A.'tik:

        A.A.B.'ek: «Lengo astelenean el zaidan aldizkaria eta gogoarentzat yangai ederra daukat neguko gau luzeok sutondoan atseginez egiteko. Zeure «Platon eta Pitagora-ta» eta «Orixe» ren lan biak zaizkit atseginen. Irakurri dut Mitxelena abaren «Bizi Nai», baina, Aberriaren yoan-zorionari buruz itxaropen barik erostaka ari diranek etzaizkit atsegin. Itxaropentsu aurrera begiratu bearrean gagoz eta ez galdu-zorionari kantatzen negarrez egoteko.»

 

        England'etik:

        Urrutia abak: «Platon eta Parmenide eta Platon eta Pitagora pozik eta atsegintsu irakurri dodaz.»

 

        Gipuzkoa'ko A'tik:

        I'tar K.'k: «Jaso degu azken-zenbakia eta inoiz baino ederrago ta beteagoa dator. Bai olerkiz, bai antzerkiz-ederra benetan «Lurrikara», norena ote? —, bai itz-lauz, eder ta ugaritsu, guziz irakurgarri ta yoria. Bejondeizula! Baina egia esan, pena aundia ematen dit aldizkarri eder orrek Ameriketatik igesi egin bearra. Tamalgarria izango litzake benetan alako «euskal-aldizkari bakarra» bertanbera uztea. Euskal-aldizkari bakarra ta euskal-aldizkarian erregea, neretzat. Eztu zure aldizkariak il bear! Ta ezta ilko. Badakit zuk ortan zure alegin guzia jarriko dezula. Jakin, ezer al baldin badet —oso gutxi noski—zurekin nagola bete-betean ortan.»

 

        Buenos Aires'tik:

        A.'tar E.'k: ...«Atarikoan esaten duan bezela Euzko-gogoa'k «gizaldi berri bat sortu du euzkeraren inguruan»... Zabarkeria? baina nik uste au ez dala ainbeste, baizik oker bidean gabiltzela antzin-antzinetik: bide oker ortatik gurera nola yo, or dago maratila. Zori onean geienok, gure Aberri-izaerari bultzaka gabiltzenok, batera yartzen ari gera, eta au da len aipatutako Atarikoa'n esaten duan bezela, «gure auzia euskerak askatuko du, ez beste ezerk».

 

        Mexiko'tik:

        Z.'tar Mari'k: ...«bart artu genduzen zure ta Andima'ren eskutitzak. Egi-egixa, Euskalerrira zoazela-ta zer poza! Biderik zuzenena, gauza egokiagorik ezin leikiena. Bene-benetan poztu gara ba. «Auxe da pausu zuzena» esan nion Anton'i, eta «bai, olaxen da», berak. Ai zein leikian juan! Gure mendi ederrak ikusiko dituzula, gure errietako kale baztarrak, gure erreka poxpolak, geure aizea eta geure euriak. Ai nork leikian! Tristura aldixak izango dituzu, ba, emen urrinian, biotza zerukor egiten da, eta munduko gauzak zerukoak balitzaz bezela ikusteaa jartzen gara. Ta erderaz parra-parra egiten, eta errimin barik jentia ikustean minduko zara, uste izango dozu euskal-erri zaletasunik inok ez daroiala, sendimentua motel dabela. Baina arantza bako larrosarik ba-alda?»

 

        Logroño'tik:

        Z'-tar P.'k: «Eusko gogoa'ren asmoak ontzat artuko dituzte (nere ustez), euskaldun onak: orrela pentsatu det beti nik. Gai guztietan erabili bear dugu euskera, guztientzat egoki baita. Orregatik etzenuke erraz adituko zenbaterainokoa dan nere atzegina Eusko gogoa artzen dudanean, eta gai guziak euskeraz erabiltzen dituztela ikustean. Gai guztientzat egoki ezbada, alperrik lan egingo genuke; bainan bai, dan guzirako egoki ta geroago ta egokiago izango da, gure Eusko gogoa urte askotan bizi bada. Ta urte askotarako bizi dedila benetan.»

 

        Bizkai'ko S.'tik:

        I'tar J.A.'k: «Euzko gogoa laster gure artean ikusiko al degu? Alik lasterren ikusteko irrikaz nago.»

 

        Bizkai'ko I.'tik:

        I'tar I.'k: «Azkanengo zenbaki mardula eskuratu neban, baita zuk dinozun lez «goitik bera» pozik irakurri be. Beti izan jat atsegin ta begiko. Neure ustez, andik ibili da «gaur» idatzi izan dan euzkerarik ederrena.»

 

        Naparru'ko. O.'tik:

        I. ta E.'tar J.'k: «Jarraitu, etsitu gabetanik, euskerari buruz dagizun lanari, ederki ari baizera.»

 

        Paris'tik:

        Mirande'tar Ion'ek: «Azken E. G. heldu berri zait eta zathika baizik ez dut oraindik irakurri; txit honak dira philosophiako sailaren lanak: «Platon ta Pitagora-ta» eta «Nietzsche»; bertze sailei bakharrik gain-so bat eman derauet; hala're aski izan zait ikhusteko sekula argitara diren banako hoberenetarik dela, non ez ba da hoberena...

 

        Bizkai'ko B.'tik:

        Z.'tar I.'k: «Ba-nekien, Euzko Gogoa'ren azken-banakoagandik, onera etorriko zinala, aldizkaria aberrian argitaratzeko asmoz. Ederki deritzat benetan, emen bait-da euskera bizi bear dan tokia, ta gainera gure erriak jan-gaiak bear ditu bere soin auldua sendotzeko. Euskaldun berri nauzu, ta zenbat eta geroago ainbat eta liluratuago nauka euskeraren edertasunak. Ni ere ameslari naiz, eta ongi ulertzen dut ametsen indar ixilla, bainan eginkorra. Aurrera dasaizut, aurrera ludiko izkuntz eder eta zoragarriena aldezteko, seme onari amaren aldez egotea dagokionez. Ametsetan murgildurik dabilenak, bere baitan Donokiko zatitxu bat beti izaten du, ta auxe ez da sari makala benetan. Oraindanik aldizkariaren arpidedun jotzen naiz, eta zuk uste duzunean, arpide-saneurria bialiko dizut; Saiatuko naiz aleginez nere sendi ta ezagunen artetik arpidedun batzuk aurkitzen, ta nik uste, gutxienez seitsu idoro ditzakedala. Bein eta berriz aurrera zure asmo eder orrekin, naigabe ta lorrak igaro arren, ametsak ernaraziko dute zure biotzean aurreratzeko bear duzun indarra.»

 



Literatur Aldizkarien Gordailua Susa argitaletxearen egitasmoa da.