L I T E R A T U R   A L D I Z K A R I E N
G O R D A I L U A

 

 
 

                   - Orrialde nagusira itzuli
                   - Txortan aldizkaria
                   - Ale honen aurkibidea

                   - Ale honi buruzkoak (azalaren irudia eta fitxa)

Aurreko artikulua— Txortan-2 (1984-uda) —Hurrengo artikulua




 

 

Bertso berriyak
Azkoiti'ko «Izkiturri»k bidaliyak

 

        Honako honetan hemen doakizue nahiko zeharkituritako bertso berri sail bat, nahiz eta egungo aunitz mutil gazteren bizitzaren aro baten adierasgarri gerta. Bizimodu aldakor hau sarriegitan aldakaitza bihur omen daiteke, eta hona adibide bat: soldadu zozketa, koarteleko jipoiak, bazkari "betekorrak", agintari petralak, e.a.

        Ez gaitezen luza egileak ondoko orrian egokitasun osoz eta kantuz landuriko hitzetan ezagutarazten saiatu zaigun bizitza berriro deskribatzen. Eta aipa ditzagun egilearen xehetasunak:

        JOXE MARI ARRIZABALAGA dugu berau. Azkoitiko ESTRADA baserrian 1867 uxtean jaioa eta bertan bizi izanez gero, 1912.an hila. Bertsoak berriz, 1887 aldera idatziak omen dira, eta era desberdinetako argitalpen bat baino gehiago izan omen dute.

Dabid

 

Bertso berri batzuek

Bear ditut jarri

Nere lagun guztien

Entretenigarri

Inozente soldadu

Ninduen ekarri

Iru urte fetxa

Dirate ezarri.

 

Anparu eske nator

Zeruko Erregiña

Jesus onaren Ama

Maria Birjiña

Zure laguntzarekin

Nai det alegiña

Esplikatzea gure

Bizitza samiña.

 

Donostia onetan

Suertiak tiratu

Batzuek katigu ta

Bestiak libratu

Neretzat numerua

Bajua tokatu

Burgos'ko artillerian

Naute entregatu.

 

Milla zortzireunda

Larogeitamaseian

Burgos'en allegatu

Mayatzaren bian

Soldarutza zer zanik

Aski ez nekian

Orain asi da sartzen

Nere memorian.

 

Etxetik urten nuan

Ustez baliente

Aurretikan jarriya

Guztiz korriente

Guraso triste askok

Negar egiten dute

Kinta ditxoso au

Dala mediante.

 

Nere lagunak jarri

Zaitezte aditzen

Soldadu etorrita

Zer moduz gabiltzen

Alde guztietatik

Beti padezitzen

Emen erakutsiko

Digute bizitzen.

 

Orain iru illabete

Etxetikan urten

Geroztik emen nabil

Patatia jaten

Jainkuak osasuna

Badigu ematen

Etorriko algera

Alakoren baten.

 

Esplikatuko ditut

Nere notiziyak

Osasuna daukagu

Jaunari graziyak

Egunak eta gabak

Dirade luziak

Nolabait pasatuko

Al-dira guziyak.

 

Kuartelian sartuta

Lenengo gabian

Barrutikan ez neuen

Sosegu onian

Ni ikaratu nintzan

Beñepeñian

Orko «dioska» otsa

Entzun nuanian.

 

Paraje onetara

Giñanean sartu

Izen da apelliduak

Zizkiguten artu

Gero mediku batek

Errekonozitu

Ez gerade inutil

Ontzat eman gaitu.

 

Kuarto baten sarturik

Mediko ta guzi

Lendabiziko lana

Erropak erantzi

Gauza kuriosuak

Beartziran ikusi

Jayo giñan bezela

Or gaituzte utzi.

 

Bestetan menbiziko

Mularen pentsua

Animali jenero

Umil da mantsua

Gero bederatzietan

Gure arrantxua

Patata, baba zuri

Eta garbantzua.

 

Arrantxu onduan du

Linpieza jotzen

Orduan kuadratu

Gaituzten bajatzen

Egunero onela

gerade jarduten

Mularik ezpadegu

Zaldiyak garbitzen.

 

Diana jo ta listo

Ondoren sopia

Bera jan arte palta

Sarritan pakia

Azkar eztabillenari

Trallazo golpia

Auxen da mixerable

Bizi izatia.

 

Kintuaren bizitza

Da penagarria

Errebista daukagu

Ikaragarria

Jaboia ta betun

Jostorratz t'aria

Justo ez daduzkanak

Ixtillu gorria.

 

Mendean daukatena

Jotzen dute pozik

Naiz ez izan arren

Kontestatu itzik

Billatzen badigute

Zikiñaren antzik

Ez digute lagatzen

Bizkarreko otzik.

 

Lapurretan jendia

Ai da ikasitzen

Bestien ejenpluei

Diogu segitzen

Era onian ezer

Bada ikusitzen

Pekatu egin bildurrez

Etzayo utzitzen.

 

Iñundik errentarik

Ez da guretzako

Emendik paga txikik

Sokorritutzeko

Etxera abisatzen det

Pixkat bidaltzeko

An ere borondate

Gutxi pagatzeko

 

Diruaren eskia

Nik abisatua

Ama asarretzen da

Aita zapuztuta

Ala esaten dute

Biak juntatuta

Lenago asko utzi

Al zun sobratuta?

 

Gure bizi moduaz

Erruki zaitezte

Arro bagiñan ere

Bajatu gaituzte

Igualtsu gabiltza-ta

Igande ta aste

Mingañez alegre ta

Biotzetik triste.

 

Konsuelo edo pozik

Eztaukagu emen

Maria Santisima

Kupi zaitez arren

Paraje ortatikan

Gaizkatu lenbailen

Ala gerta dedilla

Viva Jesus amen.

 



Literatur Aldizkarien Gordailua Susa argitaletxearen egitasmoa da.