Itsu-erromantzea

Vicent Torrent

Hamazazpi ehunetan bostaren

udazkena zen,

Altean lehorreratzen

Bautista Basset,

Karlos Austriako armadaren

jeneral gisa.

Marinan sartzen da

eta herrixketatik ibiltzen

eta eskualde askotan

Mauletei Harmak eman

eta beraren arrazoiak entzunez,

Karlos artzadukeak

zergak kenduko dituela

laborariek sinetsita,

eta Herri guztia

Felipe bostari zut ipini.

Europa guztiko

errege eta gobernariak

begira ipini

eta hauzian sartu,

kenkan baitago

Espainiako erreinuen koroa

eta jaun biek

gerratea sorteraziko,

aliantzak bilatuz,

beste estatuekin bi armada altxatuko,

Felipe Bourbondarra eta

Karlos Austriko, beren izenak.

Herrietan sortuko ere

jaun nobliei

indarra kentzearen

esperantza

eta aste gutxitan

Valentziarako bidea hartuko,

Maulet eta aliatuak

hiri eta herrietan sartuko,

han eta hemen

Herriak kutxak zabalduko

eta kalera ere atera

Botifleraren kontra senyerak

eta Karlos artzadukea

Quarteko atean txalotuko

eta berak zin (egingo)

legeen primezia.

Orain diodan egunaz

oroimena gorde:

hamazazpi ehun zazpian,

Apirilak hogei ta bost,

bataila tristeak

Almansan lurra ikara,

bourbondar armadak

Austriarena kolpez hautsi

eta, defentzarik ezean,

arras eskualdeak mendera.

Egun txarrez sortua

suntsidura eta sakailen erruduna.

Almansatik badator gaitza,

zuzen diote dena hartzen duela:

ezin ahantzi baita

herriaren buruan gelditu dela.

Herria guztia

maneratuz

eta jendea krudelki tratatuz,

koroaren boterea handitzeko

garaia heldu zelakoan,

berehala

Era Berriaren dekretua aldarrika,

ukatuz hala

arbasoen lege eta ohiturak,

galeraziz hala

hemengo hizkuntza mintzatzea.

Jaun-andreok,

historiaz egin dugu kontua;

jarraitu nahiz gero

liburutan dago dena.