L I T E R A T U R   A L D I Z K A R I E N
G O R D A I L U A

 

 
 

                   - Orrialde nagusira itzuli
                   - Kandela aldizkaria
                   - Ale honen aurkibidea

                   - Ale honi buruzkoak (azalaren irudia eta fitxa)

Aurreko artikulua— Kandela-1 (1983-abendua) —Hurrengo artikulua




 

 

Pobrezia

 

Yulen Arriolabengoa

 

        1.

        Behin batez, katu bat izan nuen; katu zuri bat. Hain zen polita, non berehala liluratu baininduen.

        Beti zebilen nere inguruan, beti nire besoetan. Amaren altzotik nerera jasotzen nuenean mihiaz aurpegia bustitzen zidan eme-emeki.

        Hain zaletu nintzen bere biboteen igurzketez, hainbesterainokoa zen nere griña, non, samur-samurki, biboteak ebaki bainizkion. Baina ez zidan ezer esan; bere sarpez enegan atxiki eta mihiaz laztandu zidan.

        Buztanaren laztan goxoak sudurpean oso maite nituen; plazeraz gainezka nintzen buztana ere ebaki nionean. Eta ez zidan ezer esan; besotik gora igo eta eztiki mihiztu zidan aurpegia.

        Begi haien misterioaz txoratua nenbilen, eta begirada bareak iresten ninduen; nireak zirelakotan atera nizkion. Oraingoan ere ez zidan ezer esan eta nik hain maite nuen mihiaz aurpegia xurrupatu zidan, agian inoiz baino maitekiroago.

        Mihiaren labantze xorakorraz itsuturik, ebaki nion mihia ere. Ez zuen deus esan. Nere altzoan kukubilkatu zen sotilki.

        Baina ez zidan aurpegia mihiaz busti.

 

        2.

        Azkenik aurkitu dut. Etxea hankaz gora jarri dut haren bila, libururen baten orrialdeen artean gordeta izango zelakoan, ohe azpira jaurtikia izan ote zenaren beldurrez, ene arropen artean izkutaturik izango zela uste izanik.

        Bila ta bila ibili naiz, paperontziak hustutzen, bainugelako bazterretan begiak irristatzen, urbideetan zurrupatzen.

        Haserre bizitan jarri ditut etxekoak eta handiak entzun behar izan ditu: zikina! (arrastaka baldosaertzetan arakatzean); nazkagarria! (orrazietako ileak banan-banan aztertzean); zantarra! (izera lohiak astintzean).

        Baina gaur haren beharretan ikusi dut ene burua,

                amets egiten baitut

                zure ileetatik zintzilikatzen diren

                sugeez;

                amets egiten baitut

                nola bestutzen dizutenez sama

                itotzeraino,

                eta ezin izan dut jasan eta ohi dugun ergeltasun zuzenari lapurtu diot.

        Eta hemen dut: luze, hori, biguin, legun, samur.

        Zurea da, kixkurra bera: zure ileetarik bat.

 

        3.

        Egunen batetan, itzalpetan nahigabetua zabiltzala, egizu froga: eseri zaitez ohizko mahai horren aurrean; buru makurraren gainean bonbila bat dindiliska; agian, mahai hustuak zure aurpegiaren irudi xirriborreatu bat bueltatuko dio zure begirada legun sarkorrari; ez zaitzala beldur bakardadearen ispiluak; zaude hor, utz, etsi, eman amore! Gogoa duzu atejoka. Mahai gainean zehar zabalduko dira zure gogoetak zeuk dasta ditzazun. Ez zaitu gorputzak, haragiak kateatzen: hau gogoratu, hontaz edo hartaz oroitu, zera birpasatu... jadanik ez zaude hemen. Irudiak, aurpegiak, tokiak, orduak, hitzak... dena eskuratzen dizu oroimenak... pelikula bat bezala.

        Etzazu atzera egin. Seguro asko, zensura eginen duzu, zenbait eskena gaitzetaz. Beste irudi batzuren aurrean irribarre eginen duzu; mobiolaz berrikusten dituzu behin eta berriro.

        Beste zenbait irudiren aurrean malko-maluta bat erortzen zaizu, mahai gainera erortzen zaizu; zure baitan sentitzen duzu zerbait mugitzen, haizekirri batek aurpegia zuritzen dizu, zintzurra eztarrian behera erortzen zaizu, begiak ixtera behartzen zaitu, dardar dagizu... eta orduan nahi zenuke atera kalera, eta korrika egin bereganantza, bere izena oihukatu, besoak luzatu; eta hartuko zenuke besoetan hestu, eta une hartantxe geldituko zenuke pelikula... baina ez zara aktorea baino...

        — Ei! Esna hadi, hurrengo grabazio saioak hasi behar dik eta!

        Zera duzu, zure beste zua, direktorea, ametsen hiltzailea, zeinaren aurrean askotan etsi behar izaten duzun.

 

        4.

        Bizitzaren hegoak eramana, iritsi nintzen altxorren oihanera. Han, zuhaitz sendoen artean eta belartza berde batek inguraturik, putzu bat zen ageri. Animali guztiek edaten zuten handik; batak putzu ondotik zurrut eginez, besteak putzu barrutik ausartki...

        Ni ere inguratu nintzen edatera; belaunikatu nintzen belarraren gainean eta eskuez hasi nintzen ura ahora garraiatzen. Baina urak hatzamarren artetik ihes egiten zidan eta ezpainak bustitzea ere ez nuen lortu. Ez nintzen ausartzen putzu barrura sartzen, agian horregatik joan nintzen edalontzi baten bila.

        Itzuli nintzenerako putzua lehorturik zegoen.

 



Literatur Aldizkarien Gordailua Susa argitaletxearen egitasmoa da.