Euzkeraren negarra

Goiria

Udabarriko goizalde gozo ta diztikorra,

        alai ta garbi Gorbea:

bere gallurran nago bakarrik beruntz begira

        amets gozotan barnea.

Dana da bertan alaitasuna, zorun-eztia,

        gentza, soiñua, bizia;

guztia dager apain-apaiñez, pitxi ederrez,

        orlegiz lantzi-iantzia.

Txoritxo polit, bizkor-alaiak, txioka dabiltz

        Kanta gozoak abesten;

beko muñoan artzai jatorrak oiu-txistuka

        artaldetxoak zainduten.

An be aldean baserritarrak baratz-soloan

        gentz ederrean lanean;

eta arditxoak bedarra janez euren izkeran

        «be-beka» pozik iarrean.

Zenbat ederkun eta aunditasun ikusten dodan

        neure begien aurrean;

Zenbat oroipen alai pozgarri pistutzen diran

        ene biotz barrenean.

Ta nor ete da basorik baso negar ta negar

        erritik mendi burura

beko bidetik itun ta goibel antxe datorran

        atsotxu zimel zar ura?

Neketsu dator alargun bai-litz baltzez jantzita

        makillatxo bat eskuan;

musu-azala zimela dauko, bere begiak

        beruntz begira malkuan.

EUZKERA AMA da: bere semeak euzkalerritik

        jaurti bai dabe gaxoa;

t'eurei igeska erria itxirik negar ta negar

        mendi-goietara doa

Zer jazo iatzu Euzkera maite? —galdetu dautsat—

        Zergaitik zaude ain itun?

Izadi dana pitxi ederrez pozarren dago...

        zure gogoa ain illun?

Ez dakusu ba izadi dana irri-barreka

        udabarrian alairik?

Zergaitik ba zu garai onetan negua bai-litz

        itun-samiñez josirik?

Oartu dozu gau argietan oztin ta garbi

        lilluragarri ortzia?

Eta mendia iore ederrez, zitori zuriz,

        apaiñez dana josirik?

Oartu dozu euzkia zelan agertu oi dan

        mendi-ostean goizean?

Zelan diztira ederrak galduz estaldu oi dan

        geldi-geldiro gabean?

Oartu dozu illargi eder gau-erregiña,

        izar diztikor-artian?

eta bere izpi distiratsuak an-or zabalduz

        argi egiten ludian?

Ikusi dozu zelan baso ta zelai-muñoak

        agertzen diran apainki?

Zelan zugatzak apurka-apurka osto orlegiz

        jantzita dauden poliki?

Oartu dozu zugatz gaiñean txorro txioka

        alai abesten txoria?

t'ega-egaka lorerik-lore janari billa

        mitxelatatxu alaia?

Aditu dozu artzai jatorra adarra joaz

        santzo-txistuka mendian?

t'ardi apalak zelan dabiltzen alai «be-beka»

        bedarra iaten iarrean?

Ikusi dozuz neska-mutillak jai-egunetan

        erri-zelaian jolasten?

Ume-taldeak gentz ederrean alai ta pozik

        kanta gozoak abesten?

Ikusi dozuz andre-gizonak bake aundian

        arto ereitan soloan?

Atzo-agurek etxe-aurrean nasai jarrita

        pozarren karta jokoan?

Oartu dozu amona zarra etxe-aurrean

        abots biguñez abesten?

Eta ondoan bere illobatxu txiki-polita

        seaskatxoan lo eiten?

Nabaitu dozu zelan dagoan oge goxoan

        irriparra españetan?

ta bere ointxo txiki-zurizkak gora-goraka

        zoriontsu jolasetan?

Bazter guztiak agiri dira udabarrian

        alai-zorunez beterik;

zeu... zeu bakarrik zakust EUZKERA itun ta goibel

        neke-samiñez josirik.