Cesare Pavese
Etorriko da heriotza eta zure begiak izanen ditu
Etorriko da heriotza eta zure begiak izanen ditu
egunsentitik gaueraino
gurekin batera datorren heriotza honek,
insomne, gor, aspaldiko alhadura edo
bizio absurdo baten gisan. Hitz hutsala
izanen dira zure begiak,
oihu isila, isiltasuna.
Horrela ikusten dituzu goizero
bakarrik ispilu aurrean
makurtzen zarenean. Oh, esperantza maitea,
egun hartan jakinen dugu guk ere,
bizitza zarela eta deuseza zarela.
Guztiontzat dauka heriotzak begirada bat.
Etorriko da heriotza eta zure begiak izanen ditu.
Bizio bati uztea bezalakoa izanen da,
ispiluan aurpegi hil bat
agertzen ikustea bezalakoa,
ezpain hertsi bat entzutea bezalakoa.
Amildegira jaitsiko gara muturik.
(Verrá la morte e avrá tuoi occhi)
Jende deserrotua
Itsaso larregi. Aski ikusi dugu itsasoa.
Arratsean, ura kolorge eta ezabaturik deusezean
hedatzen denean, lagunak (hura) behatzen du
eta nik laguna behatzen dut eta ez du inork hitz egiten.
Gaualdera, taberna zokoan sartuta amaitzen dugu,
ketan isolaturik, eta edaten dugu. Nire lagunak
bere ametsak ditu (monotono samarrak dira ametsak
itsasoaren murmurio ondoan) non ura, irla bat eta
bestearen artean, basalorez eta urjauziz
zipriztindutako muinoen ispilua baizik ez den.
Horrelakoa da haren ardoa. Bere burua kontenplatzen du
basoan, muino berdeak jasoz itsasoaren
lautada gainean. Laket ditut muinoak;
eta itsasoaz mintza dakidan uzten diot, zeren
hain ur garbia da, non harriak ere agirian uzten dituen.
Muinoak ikusten ditut soilik eta zeru lurrak
betetzen dizkidate beren soslai seguruen lerroz, urrun zein hurbil.
Nireak bakarrik dira latzak, eta mahasti nekatuz
hildotuak lur kiskalian. Nire lagunak haintzat
hartzen ditu eta lorez eta basafruituz beztitu nahi,
Ez da beharrezko: nire amets latzenei ere ez zaie
irribarre bat falta. Bihar goizean goiz muino haietarako bidean
jartzen bagara, ahal izango dugu aurkitu mahastietan
neska beltzaranen bat, eguzkiak beltzitua, eta,
hizketan hasirik, hari mahats apur bat jan.
(Gente spaesata)
Alargunaren semea
Edozer gerta daiteke ostatu ilunean,
gerta daiteke kanpoan zeru izarreztatua egotea,
udazkeneko laino eta mostoaz gaindi.
Gerta daiteke kanta erlatsak
muinoetatik kantatzea larrain desertuetan
eta ustegabean itzultzea orduko zerupean
emakumetxoa egunaren zain.
Emakumearen ingurura itzuliko lirateke
hitz ligorretako baserritarrak, eguzkiaren
eta haren keinu zurbilaren zain,
ukalondoraino erremangatuak, lurrari begira.
Kirkilaren bozari bat egingo litzaioke
zorroztarriaren zalaparta burdinean, eta hasperen erlatsago bat.
Isilduko lirateke haizea eta gauaren murmurioak.
Emakumetxo eseriak haserrez hitz egingo luke.
Baserritarrak lanean urrunean makurturik,
emakumetxoa larrainean geratu da eta
begiradaz jarraitzen die, zutarrian apoiaturik,
sabel handi helduagatik nekatuta.
Aurpegi iraungian irrifarre artega mingotsa dauka,
eta baserritarrengana iristen ez den bozak asaldatzen du haren eztarria
Jotzen du eguzkiak larrainean eta begi gorritu kliskatuetan.
Purpurazko laino batek estaltzen du galtzua,
azau horiz ereina. Emakumea zalantzaka,
eskua altzoan, sartzen da etxera.
Emakumeak hara hona dabiltza egonezinez gela hutsetan
ohe gainetik, bakarrik, jarraitzen dieten keinu eta begiren agindupean
Bere barnean muinoak eta hilarak eta zeru zabala dituen leiho handiak
durundio makal bat bialtzen du, guztien lana dena.
Aurpegi zurbileko emakumetxoak ezpainak estutu ditu
sabelaren ziztadengantik, eta aditzera etzaten da
esperolarrian. Emakumeek, fin zerbitzatzen dute.
(Il figlio della vedova)
|