Ibn El Kayin

Kanko

                       I

Ibn El Kayin-ek, Harrar-eko poeta zoratuak,

esploradore bota parea erosi zion

misiolari zuriari. Heurokaz, enbaxadore

britainiarraren bonbina eta mauser kargamentua

asto zaharretan eroanez, Europaruntz jo zuen.

Erloju ugari saldu ondoren, poema bat

bidali zion bere aitari: «500 libera

Credit Lyonnais-en kobratzekoak».

                       II

Mortuko harezko pentzetan,

ilunabarreko azken izpietan,

gorrituz doaz palmondoak, epelduz osineko urak,

eta motroilu gainean onixa dager so eginez, edo.

Ibn El Kayin, Harrar-eko poeta zoratua,

kale hestuetan dabil lekeda usaintzen; zelan izan daiteke

euria hain garratza.

Meka alderantz, hortzemugako hegietan kukuka

artizarrak begiratzen dio, begi niniak ubelduz;

eta xuxurlatuz diotso belarrira:

«Bortxakeria izugarriz ekingo diogun egunean,

mendekua eginen dugu». XLIV. sura 15.

Rimbaud poeta madarikatuari jarritako kaleska

imajinarioan oka egiten du haren oroimenez;

euri garratzak garbituz ei du biharamunerako.

Kai ondoko zubipean egunsentia dakusa farol uhertuaren

ispiluetan; eta han datza, burkoi gira erlojodun maleta;

Harrar-eko passeportea, lekeda poltsa eskuan.

                       III

Ibn El Kayin, Harrar-eko poeta zoratua,

Hareen marmarrak garun desbideratuak astintzen ditu,

etorkizunaren bila abiatzen da Paris hordi ederreko

gaueroko erloju salmentak perfumatuz,

sabelak zabalduz eta,

Messié, l'horloge messié-ka

irendutako barrabilen boteetan,

C'est tres joli; pour vous, pour votr'amie...

bihar egingo duenaren testua irakurtzen du.

Hareotako sugeak lizunki labantzen dira garunondoko harri artean.

                       IV

Ibn El Kayin-ek, Harrar-eko poeta zoratuak,

Ahuntz saldoa sugarrak edatera daroa

nigeriar beltza ezagutu du bart,

Moises-en murmuxen abarretan.

Frantziako hizkuntzan.

Bidetxidorrak garunondoan okertuz,

goizeon, Senako sotoetan, nigeriar beltza

ihartutako enborrak legez,

aurkitu dute tripak ubeldurik. Polizia-forensearen

bidea dabil. Ur malutek basamortuan beherako

informeak dino:

pasabideak lehortzen dituzte,

eunuko hil zuten,

ura zer den jakin gabe. Eta eztia

Ibn El Kayin-ek ez dino

gogorturik dario sudurziloetatik

baina ez zuten bote onik.

Goizeko garoari.

                       V

Nohizbehinka, Ibn El Kayin-ek, Harrar-eko poeta zoratuak

Fedan-ekin pasatzen du gaua

speed baten truke.

Biharamunean letra batzu uzten dizkio idatzita:

«Ramadan-a heltzen denerako gau guztietan

gura zaitut libre».

Eta guardasola zabaldurik Alejandriako liburutegirako

gutuna bidaltzera doa. Barruan izkribu bat:

«Fedan-en larrua basamortuan datza iluntzeko

eremu doratuetan. Izera epela, eguzkiak ferekatua.

Haizea ere beldur da, basamortuan zehar, arrapaladan

pasatzeko; alondraren urrats mehez doa goizeroko

garokantak leun udagoienduz.

                       VI

Ibn El Kayin, Harrar-eko poeta zoratua,

infernuetara jaitsi da Fedan-en bila,

lur azala, pitzaturik, zabaldu zaiola.

Dante Alighieri-rik ezean, ofizio berria

ikasi du beti gaua den lurraldean;

«L'horloge messié»ka ibiltzeaz gain

etorkizuna miatzen du

irendutako barrabilak erriel gainean jarriz:

papertxoa azpian eta barrabila gainean.

Ondoren,

erlojuak saltzeaz gain, kronoak oparitzen dizkie

humeei.

Ibn El Kayin, Harrar-eko poeta zoratua,

ez da aberasten baina

esperientzia berria eroango ei du Etiopiako

poesigintzarako:

Fedan izeneko speeda.

                       VII

Ibn El Kayin, Harrar-eko poeta zoratua,

Marsellako portura ailegatu da iluntzeko orduetan;

maree beherako eraitoen gorpuek bidea zabaltzen diote, Mekarako bidea.

Olatuen aparra arrakada doratuz jantzi da, egun.

Mortu iluna legez hedatzen da itsaso baltza

ekialderantz, Harrar-eko hareharriak murgiltzeko asmoz.

Itsaso sotoetan zehar erromesek bidetxidorrak lausatu dituzte koralez.

Alejandria-ko itsasegietara ailegatzean gutun bat ematen dio

telegrafistari:

Alejandriako liburutegia

Ibn El Kayin-en saila

Pariserako bidaia

«Ekialdeko bidetxidorretan barna, ur-eztiz ureztatzen dituzten

ortuetan, zeure begiraden magaletan natza, oi Fedan!

Bi tanta zure begiak, ortuko mazustretan.

Gaioan urak doaz xuxurlatuz, argizagi doratuak eroango zaituela.

Eroango zaituela izarren izpiak ehotzen diren jauregira, oi Fedan!

Moreak dituzu ezpainak, mazustren goxoak ubelduta.

Pikondoko adarretan lotu duzu argizagia, beilegi eta more;

eta berak dolorez kantatzen dizkizu, oi Fedan, onix begiak

dituen dontzeilarenak».

                    OHARRA: Nire biografia idazten

                                   duzuenerako, jakin ezazue,

                                   Harrar-era noana.