Tropikal

Eukene Martin

        Hona hemen egile honen nobelaren zatitxoren bat, zeinetan Euskadira etorri behar den erreportari sutsu baten historia kontatzen baita.

        Protagonista, hainbat lurraldetan gertaturiko abentura lehiagarriak igaro ondoren, aspertu egiten da gure lurra maitean, probintzikeriaz beteriko giroa senditzen duelako.

        Pasai honetan erreportaria Algortarako autobusean dago, eta bidariariak aztertuz doa zerbait interesgarria topatzeko asmoz. Alferrik. Zeren eta jende arrunta besterik ez du ikusten.

        Hori dela eta, beraren oroimenari ekin behar dio, jo eta ke.

Hasperen luze batekin mukizapia atera eta, bekokian indio nabajotarrak eginiko labankada, xukatzen dut, konturaz. Orduantxe, hor bertan, txoferraren alboan, lehenengo aulkian dotoreki eserita dagoena ikusten dut. Bera da! Beraxe izan behar da!

        Egia esan, ez dut beste aurpegia ikusten, atzetik buru ilegorria eta lurruntsua baizik. Baina bisoi beltzezko jakeaz, urrezko galtzetan zorroraturik dituen zango lirainetaz, bera dela igarri egiten dut.

        Amsterdamen urtetatik igaro nitueneko gomutak tropeleka datozkit.

        Afrikako bihotzetik diamante batzu erauzi nituen. Zornolatan jotzen zituen eguzkiak bere argi-izpiak kristalezko gorputzetan, neure esku latzek sostengatu eta berehalaxe! Bekaitz eta lapurketarik ez izateagatik, ezkutatu eta gero, neronek salduko nituzkeela erabaki nuen. Europa zapaldu nuelarik, nire burua hiltzeko prest beti nentxekion kongotarra, aztoratzea lortu nuen. Eta auto-stopez Holandara iritsi, motxila zahar batekin, non bitxi gardenak komunerako paperaz gorderik bainituen.

        Amsterdamerako bidetik, tulipan, haizerrota, behi, bola-gazta eta bizikletez betetzeko astia izan nuen. Baina nire helmuga, hiriburu horren barneko urdail ustelduan zetzan. Non eta hauzo «Rosson».

        Dirua izanarren, kanale nagusian lo egiteko grafittis eta pekorotz beterik zegoen itsasontzi batetan, ohea topatu nuen, aztoratzeagatik. Gero, neure salketa goxoa egin baino lehenago —aspaldidanik baraurik nengoenez— afaltzera joan erabaki nuen. Motxila zaharrarekin gainean, hiriaren azpimundu lizundutara jo nuen, horietako Indonesiako jantoki kutsatuan sartuz. Eta ekialdeko gizon tximur bat «rifsttafela» eskatu nion.

        Autobuseko gizon kakanarru eta betaurrekodunaren aldamenean ijito bat eseri da. Betaurrekodunaren ondoeza nabari da; baina ijitoa, alde batetik bestetara burua bueltatuz gero, ez dela inor berataz konturatzen segurtaturik, besteari zerbait erakusten dio.

        Ezin dut zera ondo ikusi, eta nire aurretik daudelarik, gorputza aurreruntz luzatzen dut, bixigu-begiak beti kanpoko paisaia gezian.

        Liluratua nengoelarik, eguzkiak neure maitagarriaren bilo distiratsuan jotzen du —«Que no!», aurrezki-kutxako enplegatuak ijitoari— eta txinatarra rifsttafel-jakiak zerbitzatzen hasi. Bere urrezko ilea sorbalda biluzitik txirrist eginez —«Mire usté qué cuerpo, mire usté qué piernas, miré usté... Bueno, mire usté tó lo que usté quiera, que no hay desperdisio...»— eta txinatarren begi ñimiñoak, 40ren bat jaki atera ondoren ea zer gehiago nahi izango nukeen. Bere pantera-begiak nitaz finkatzen ziren —«Le digo que no! Que me deje en paz!», bankaria behin eta berriro haserre— Thailandia, Indonesia, Japoniako andrerik ederrenak lortu liezazkidake. Bere aho nakaratua nire ezpainetara hurbilduz —«Y er xokolate? Oiga usté, de primera. Aunque si er caballero prefiere un buen sarto...»— opio, koka, anfetak..., denetarikoa zeukan morroi horiak, dirua aurreraturik, noski. Hotzikara batek hartu ninduen bere gorputz zurbilduaren beroa sentitzerakoan —«Pero hombre! No ve usted que a mí no me interesan todas esas cosas?»— eta ez zegoen modurik ekialdeko horrek baketan uzteko. Bere setazko esku hotzak nire gorputzaren sutan —«Josú! Pué qué le interesa a usté? Mire este aniyito. Prata pura. Se lo dejo en 1.000, pá su eposa?»— ea zerbait erosi nahi nukeen, bitxiak edo... oilaskoa koko-saltsan eta zainhoriak laranjekin batera. Izututa nengoen bisoi beltza zeharo kendu zuenean —«Sí, tengo esposa!. Y qué?. Oiga, mire...»— kereizazko edari holandarra opariro eskeini zidan. Zangoetan urrezko galtzak ez beste —«Ya, ya... ! Y ete relojiyo de oro masiso? Omega, mire. Por ser usté solo en 3.000, ya vé»— ea non topatuko nukeen diamante-saltzailerik galdetu nion.

        Gaurregunerarte izan nuen gaurik atsegingarriena igaron nuen —«A ver... Pues esto sí que me puede interesar» bankariak orain burua toki guztietatik, ez ziela inork entzun segurtatzeko— motxila zaharretik komunerako papera atera bere kolkoan zeraman altxorrarekin batera. Nahiz eta gero harrapatutako syfilis madarikatua luzaro kendu ezinik —nire maitagarria ez zen urre hutsezkoaz, ezta Omega ere— eta txinatar nazkagarri harek diamanteak kendu eta nire gorputz mozkortia kanalera bota.

        Nire maitagarriak itotzen nengoela zorionez ikusi nuen. Berak salbatu eta gero, hauzo berton zeukan amorio-lehiatilan behintzat ezkutatu eta zaindu ninduen —enplegatu betaurrekoduna autobusetik presaka jatsi— eta diamanteen ordez, aldizkarietarako eginiko artikuluetaz diru-apurrak irabazi eta neure salbatzaile ametsgarnari ordaindu nion, sikeran.

        Neure andre ederraz hainbeste gogoz pentsatu dut, ezen gari-landa eguzkitsua biratu eta bere aurpegiak azkenean begiratzen nau. Hau bai gauza ezustekoa!

        Non daude itsaso-begi zakarrak...? Nora, elur-haginak suzko ezpainetan...? Zer gertatu ote marmorezko saman...? Aurrean eseririk dagoen andre helduak, biloa horiz tintaturik, begi marroi arruntak, aho tximurrea pintura kilo bat, kokotz azpitik girgilo ugaria.

        Dudarik gabe, engainatu egin nau!

        Pot eginda, leiho hotzetik zehar burdin hibaia begiratzeari ematen diot.