Kritikak

Laudorioetatik eta goraipamenetatik ez baita probetxurik atheratzen IGELAK ez ditu aipatuko, baina gogo onez publikatuko kritika gogorrenak non eta izenpeturik eta guri zuzenka igorririk izaten diren. Gainera kritika horieri ez diegu komentariorik egingo irakurleak aski handi baitira ebakitzeko.

        "Irakurri dut 'IGELA' eta nire iritxia ona ezpazaizu ere ematera noa. Loikeri asko irakurri dut aldizkari ortan. Ezta ori lan ederra Europa Berria egiteko. Ez al zaizu bururatzen ori baño bide oberik mundu txoro au zuzentzeko? Bearbearrian dago ba zuzendari on eta ausarditsuen zai.

        Noizko utzi bear duzute, idazleok, gure izkuntza Europa buruz jokatzeko? Or bertan nun dugun zail ederra lanerako ta gañera zail berri berria. Kapitalismoa, Komunismoa, Religinoa ta abar. Baduzute idazleok naiko zer egin jendea esnatu ta asmo garbiekin lanean ipinteko. Bai alajaña!

        Etzuan gure kristok alperrik bere odola izuri, Igelak bezela gu beti doi artean ibilteko.

        Etzazu beintzat nirekin kontatu aldizkari orri laguntzeko. Jakin zazu lan on askori laguntzen ari naizela ta orrela ikusten zaitudanean lagunduko dizudala, baña bitartean... "

Agur eta ikusi arte
(Paulino Larrañaga)

        ..."Peillen bakterilariari, aatik, zerbait erran bear diot: homo aranistensis-en burmuñean arkitu zituten bakteriak ere ilgarriak ote ziren? Bakteri pizgarriak ere badirela iakin bear duzu, ala nola, orantzarenak, eta orantzik gabe ogirik ez liteke arrotuko, ez liteke egingo. Aranak bederik bere bakteriz Euskalerri ernaldu zuen eta euskera ernalziritu. Alderdi ortatik bakteri onak ere erein zituen, bertzeak bertze; aren bakteri gabe IGELA'rik ere ez genuen izango agian. Dena den zenbait kutsatu gindun, zuek eta ni bederen..."

(Ibinagabeitia-tar Andimaren, adiskidearen karta zati bat).

        "IMPRIMATURA. Orain dagoen bezala GAIZKI presentatuta dago, eta presentazione hunentzat karuegia da. Beraz ongi legoke baldin urrengo numeroa inprimatzen baizendukete...

        Kollaborazionei buruz. Ikhusten dudan bezala zuen revistaren parthe nabusiena... giputz-baxanapar nahasmendu batetaz izkiriatu da... Haur zuen kriteriona dea? Ala bertze dialektuetan eta batez ere Literatu-laburdaraz ere publikaturen dituzue-ia artikuluak? Eztakit zein den zuen... haria bainan uste dudan bezala "Egan" revistan behin batean hunelako nahasmenduaren kontra mintzo izan zen (haur da egiatan ez gipuzkera ez laburdara, ez ezein izkiriatu dialektu ezten euskarazko forma bati buruz mintzo ziren... eta haren kontra dudarik gabe). Zuk dakizun bezala neuk klasikozalea nahiz, eta pozik zuen revistan kollaboratuko nuke... (kartan jarraitzen du)... laburdara klasikez izkiatzen ditudan gauzak neuk igorten ditudan forman publikatzen diren kondizionean.

        (Imprimaturaz gorago erran du jaun horrek.)

        Revistaren aspektu haur importante dela uste dut... Bertzenaz praesentazione materialetik... revistaren kontenutua iujatzen baita..."

(F. KRUTWIG jaunaren kartatik artu kritikak)

        Letera xarmant baten finitzean eta eskuaraz errandakoen ondotik, kontseilu hau frantsesez: et si vous voulez préférez choisir le labourdin, le basnavarrais ou bien le souletin, le basque écrit en Espagne s'étant un peu éloigne du vrai langage des Eskualdunak.

(Prof. Dr. Karl BOUDA)

        "Il y'en a qui disposent de plus de temps que moi pour lire du basque... difficile, mais enfin, je crois utile de vous faire craindre que d'aucuns se disent décuragés par votre publication.

        Mais tout d'abord l'impression, plutôt, défectueuse (les "a", les "e" notamment); ensuite, l'orthographe (stoicistei sera moins sûrement compris que stoicisteri) et s'il s'agit d'une uniformisation pourquoi adopter "erria" plutôt que "herria", "aal" plutôt que "ahal", len pour lehen, même si certains en Espagne sans doute, prononcent ainsi! Je vous signale que le basque qui m'est le plus accessible dans ce cher IGELA n.º 1 est l'article datant de 1735!"

(Pierre IBARRONDO
Jaunaren leteratik zati bat)

        Komplimentu faltsu batzuen ondotik eta gure zuzenbidea aipatu gabe demo-giristiñoen kaseta batek dio:

        "Nous regrettons cependant la trop grande place faite aux bas-fonds et son orientation trop anticonfessionnelle qui lui donnent une allure épaisse et partisane aux dépens d'une détente large et tonique qu'elle devrait provoquer chez le lecteur. Mais nous n'en sommes qu'au premier numéro et nous espérons que —comme pour ENBATA— après les tâtonnements inévitables des debuts IGELA saura trouver un style qui lui vaudra une large audience.

        La veine humoristique et satirique basque est nombreuse. Il y'a les truculences de Ferrando d'Amezketa ou des conteurs des dépuillages de maïs —il y'a la satire des pertsulari et le trait piquant des zirtolari— il y'a les fines canailleries des intellectuels à la Baroja —il y'a les vertes acerbités des tobera.

        Nous aimerions qu'IGELA révèle d'une part ces richesses de l'esprit basque et que d'autre part, elle participe à la "libération" du pêuple basque, en respectant toujours les valeurs essentielles à sa survie et en sabrant, par contre tout ce qui contrecarre sa "marche en avant".

        Ceci dit (sic), nous souhaitons à IGELA de ne pas "manger la grenouille" mais de poursuivre gaillardement sa route rabelaisienne.