Hirur boztarioak

Irigoi

        "Gizonaren hirur boztario zaarrenak eta funtsezkoenak, hirur elementuk egiten dituzte: sexualitatea, mozkortzea eta krudelitatea" (Der Wille zu Macht, F. Nietzsche).

        Lehen boztarioa.

Guraria (doñuz)

                Bidenabar zakust

                kaleen barrena...

                Oi nere ba'zindut

                gure Ederrena!

                Amets bat bezain

                txairo eta lirain

                zakusdan bakoitzean

                griña aztuna

                gogo lizuna,

                sustatzen zait barnean.

                Oi nere ba'zindut

                gure Ederrena!

                e'tzindut utziko

                kalean barrena.

Donosti-n 1951

Labur eta ilhun

Isla baten gainean hirur pilotu eta aireko-neska zerbitzari bat gertatzen dira, bizirik, beren airekoa itsasoan sutan galtzen delarik. Zortzi egunen buruan neska, egiten duenaz ahalketurik eta lotsaturik, tiro batez bere burua hiltzen du.

        Bertze zortzi egunen buruan pilotuak ahalkez betherik neska ehortzen dute. Handik zortzi-erian gizonak aserik eta ahalketurik neska des-ehorzten dute.

        OHAR HUNI. Españolek dioten honrada poesia vascongada-ri piper aphur bat emaiten entsaiatu zaikun Irigoi hori, duela hamar bat urthe Donosti-n bizi zen Deba ibarreko herritar bat omen dugu.

        Bigarren boztarioa:

Errege berri

(Ave Caesar Imperator morituri te salutant)

                Mozkor, i augu errege,

                ez ezaguera, ez lege;

                deuseren esirik gabe ator

                Eder oron jabe.

                Millaka urtetan or euki aute

                adimen-en zankapean,

                leotzako aalkean

                gizarterako gaizki ba'intza

                noiz-nai urka bildurrean.

                Kalera iñoizka uzten ba'ziten,

                makura uan ire inka:

                bazterrik-bazter ibilli bear

                yendearen igesika

                agintzedunen ixilka.

                Orain irea duk jaurgo

                Morrontza astinduz betiko

                atxilotu dut etsai Adimen,

                oraiñarteko jauntxoa;

                t'erakus diguk zeru berria

                griñen erreñu gozoa.

                Aunitz urtez, Trebe orri!

                Ainbat mendetan itxoin gendun.

                Mesia, ongi etorri!

                Ardoz eta emakumez

                ta nolanaiko pozunez

                orditu orrek irakas zaiguk

                gu're orditzen i legez,

                izar bateko bost dakuskigun,

                bost milla gau ta egunez.

                Askatasun! Akelarre!

                Dagigun dantza ta parre,

                Gurendaren gorazarre.

                Eiztari goren goiztarra

                —pizti illak zintzil gerrian—

                Egunsentiaren parra

                zaval diguk aberrian.

                Intza bitxiz dirdaiturik,

                larru-gorrian erorik,

                Andoni, Narkiz ta Bako

                odol gaztean dakarzkik.

                Bejon daikala, jaungoiko berri

                emaiguk ire edontzitik.

                Askatasun! Akelarre!

                Dagigun dantza ta parre

                Gurendaren gorazarre.

                Adimen-ek naiz berandu,

                —atzo nagusi, gaur yopu—

                zirko-ondarretan iltzerakoan

                Garaille orrentzat oiu:

                Agur iri, gaurko Kaiseri

                ik duk arrazoi ik Eder.

                Agur Adimen-ek, iltzer.

1951 Urrila'k 2

Eskola inspektoreak, gordatzen den hume aho oker bati.

        — Aita zuenak zer egiten du?

        — Aga, aga, aga, alkooliko ja-ja jauna.

        — Et'amak?

        — Aga, aga, aga alkooliko jauna.

        — Anai-arrebarik ba othe duzu?

        — Ba, ba, ba arreba "Institut Pasteur"ean.

        — Begira, ikhus hor ene haurrak borondatearen indarra ta zer egiten du zure arrebak "Institut"ian.

        — Alkool bokal batean dago jauna. (Pariseko folklorea.)