|
Jator-eredu bi
Gurbindo
Xilbin da mutiko bat, jator-jatorrenik;
ahura bai den atzarraz sei urte gaberik.
aunitz ditu xoratruk,
auzoko yenderik.
«Antsonia» baserrian jaio ta aziturik,
mundutik da gotortu aski bazterturik.
Errirat ez da jausten
noizean bein baizik.
Noizereko jitea gertatzen delarik,
tilin dio «kale» -ak aintoz xostailurik;
aurrenganat doazkio
begiak itsurik.
Egu jai aundi beita, errira da jinik;
ara Xilbin, alaitsu, pozak arraiturik...
an da kidekuekin
karamelaturik!
Umeak ere arekin bai agertzen pozik...
emater datozela jaun batzuek sarik,
baldin euskerarekin
jokatzen egokik.
Untan ume da Xilbin larriz gaillurtutik,
ain Nazte izanik ere, untsa da maillarik.
Ara nola zaioten
begira arriturik.
Alki batean zeuden biok exeririk.
amona ta Xilbinto, zorabiaturik;
adaxa zun billobak
lixean moxturik.
Azterle ta aztergaiak, saioan asirik,
aurrera badabiltza, antsiak erazirik;
xumeenak izanak
abiatu lehenik.
Xilbin'ek aritu du sailan nabarmenik,
leiarin... ez ainbeste nola zen sanorik,
mami ta ganorean
ezer ez utzirik.
Erasi bat sortu da saloian berorik,
Xilbin'ek bere aria bukatu dularik:
Ahoa genun orok
omenez beterik.
Billobak galdeeri ain txairo jaulkirik,
amonak ezin «zertu» zer zuen barrurik;
aurraren kausituaz
bai zen erasanik.
Solasean mutikoak zer zuken aurrenik...
buruan zun argia? lerroan erranik?
euskera arren gozoan
ain treba agerturik?
Amonak, hura azkendu, eldu zun eskutik,
mutikoa bildu nahiz altzorat esturik;
zeukion besartea,
a zen jastakorik!
Amonarekin Xilbin bizi zen aurdanik,
gaizoa amatxo gabe gelditu zen goizik;
amañi gozo arekin
azten zen kotorrik.
Aurkitu zirenean «Antsonia»n, ama ilik,
ez zen izan amona ezeren lotsarik;
aziera gain artzen
eman zen gogotik.
Euskeraz irakasten zion artatsurik,
oldez bai eta moldez zaratxikolarik,
nolako su ta karrez,
berton iragarrik.
Egunte oroigarria azkendu t'osorik,
ele bana esan nien agitz samurturik,
ikaragin mintzoa jali biotzetik:
«Misioi» —on behar degu
euskaldun otarik.
| 
