Euria

A. Onaindia

        Kaletar askok ez du euririk nai. Baserritarrak bai, udan batez ere. Labore saillak blei-blei dauzkagunean, goiari erreguka ari oi gera euria bial dezan. Baiña, ez gutxitan, trumoi ta iñaztu, iskanbil ikaragarriak ere sortu oi dira gure inguruan, itxaropenetan ditugun uzta-soro, baratze, igali-zugatz eta bazterrak osorik ondatzen dituztela. Gure ondamena sarri!  Giza-semeok ez bait daukagu egurats indarrekin nai duguna egiterik.

                        Doiñua: «Mutil gaztia...»

Laru-ikaraz dakust lugiña,

ezpaitu beti poz-atsegiña;

        uda euria

        —iraunkor, joria—

ez dugu sekulan arbuiagarria.

Izugarrizko trumoi zarata

dantzugu; odei-sabel, tximista;

        zeru goitik azkar

        arri xee, kazkabar;

euri tarrapata, erauntsia zakar.

Iñoiz, baita, leun dugu euria,

zillar mee, garden, zirimiria;

        ostoz osto jausiz,

        gainkia igurtziz,

lur-azalak duen miesa iraziz...

Oiuz ditugu soroak ernai,

uretan mamor, beste bein alai;

        poliki dauzkagu

        zelai ta esparru,

belar-zutez guri, bizi, parre-zantzu.

Izar liliak daude kulunka,

aien belarrak mutur makurka,

        mutur gorriak ler,

        larru-gorri, muker...

Oraintxe bai dala izadia eder!

Aurtxo bizkorrak zelaian dabiltz,

loxin-bearrez garo ta elbitz...

        Loretxoen pare,

        goia dute maite,

belardiz ibilki ater-azi gabe.

Otoz otoan sartu da kanta,

adi txoriak alai eundaka;

        beti jauzilari,

        katuz dira ari

laiño gaiñez kliska dagon euzkiari.

Dena didar, gazte irrintzi,

arnaz berritan zorion antzi;

        aur, txori, galburu

        irrika dituzu.

Nik orobat gazte doart biotz-barru.

Jator tantai dut euri udako,

au aiña eder etzait ezertxo;

        larrien larria

        maiz naiz ibillia,

alarik ere zait txit arrigarria.

Malko ostean, bai, xamur dakusgu

ezpain-egalean irriaren keiñu.

        Olaxe udaldian

        goiz naiz arrastian

dunbots, oiñaztu ta euria nastian.