Erkiaga-tar Eusebi olerkari eta idazle argiari

Muniategi-tar Sabin

Zure sorterria dan Lekeitio ederraren ikustera

nator, Erkiaga-tar Eusebi, euskal arrobiko «Endaitz».

Agur lagun! Biotzez noakizu zure erri-bideetara,

Lea itxasoratzen dan antzera gogoz, zu agurtzera,

Euskerearen langille zintzo zaran zutoin, arkaitz;

Zugana noa erri barruz, kai-aldez, itsas ertzera.

Zure urrats billa, oraindik an lengorik baldin ba-litz,

Idatzietan ain dizdikor dazalzun urre antzera.

Aurkitu, zu zaurkidaz orduko idatz biotz gaztean,

Kresalezko gatzitasun osasungarriz lurrindua

Zeure olerkitz mintzo pinpiriñaren goidurapean

Maitasun-txintada otsez lerdenki, udabarritua.

¡Zenbat itxaropen ta bizi-amets lorara naiean

Zure neurtitz ta itz-lauzko soñeko jantzi zoragarriz,

Itsas-margodun ats bizi alaikor batez gantzutua,

Abertzaletasunaren eraginpe aurreragarriz!

Zure idazle gogai argi gozoaz... ¡Araxe noa!

Zuriñe ta, ainbat arrantzu-bizitzaren itzalez...

Tala, Enparantza, Eskolapea-ta pozez begipetuz,

An noa .... Arranegi'ko irudigai eder, poxpolez,

Zure bizi-aldiko ainbat ekandu zar gogoratuz;

Araxe noa aberasturik neure euskal gogoa

Zure Lekeitio maitearen kale-arte ta kai ganez,

Itzetik ortzera zure bizkaiera eztia gozartuz.

Olako ele-melerik! «Andra aurreskua gogoraziz,

Euren orduko gona baltzezko jantzi ta gona gorriz,

Orduko buruzapi ta Manila'n egiñiko mantoiz;

Zenbat Lekeitio maite ! Orduko andra-gizon dantzariz;

Orduko pipadun arrantzalle zaarkitu agurgarriz,

«Aspertzeke, urrunera begira, itsaso ertzean

Pipa zarrari teinka ta, kaioak egan goienean,

Olatuz gain...«urrunean begiak, soiña legorrean» ...

Legatz, atun, bixugu, txardin... itsasoko zenbat arrain!

Ta, ortik gorako aitz-ganetako lapa, magurio...

Ortzipe oztin-argi edota lañope goibelen azpin

Bizi dan zure sorterri maite-kutun zure Lekeitio

Kresalak ekarritako umore on ta latzdurapez,

Zure arrantzale erri maite orri gatza dario

Ta, nik zeure lengoko artan, orduko bizi-ikustez

Olerbidez zakustaz lilluratu ta maite-min.

Bizi izate aren arabera egun zarrak birbiziz,

Itxasozko gozamenean kenduz begien lausoa;

Orduko alkandora urdin, olatuzko ikuspegiz

Laztandu daruazu zure gazte-aldi aintziñakoa,

Ainbat ekandu ta ainbat biozkada gogoangarriz

Zuzpertuz zure orduko erri-bizitza igaroa;

Zu izan ziñan orduko gaztetasunaren egarriz

Sakonduz itsasoa bezin sakon zan orduko gogoa.

Bizi-izate ta olerki alorren mundua, irauli

Ta, erabat azpi, baztertua datzan aren lengoa...

Eder, argi ta garbi geratu da zure izangoa,

Betikozko euskera errotsu ta biziaren iturri

Bolboltiaren izladura dizdiratsuz egindakoa;

Bizkaieraren zindotasun oñarripe iraungarriz

Illundura bako eratze ederrez jasotakoa

Unerik unerako ekintzapen baten argiduriz.

Oldozkun giartsuz abestu dautsazu itsasoari

Ta, arrantzu erri baten ekandu, bizi-izateari,

Ta, baita be, baserrian, aititan bordan, mutikotan

Bei zaintzen ta, zortzian beingo labasuzko bizitzan:

«Amagaz, anai-arrebak utzirik kaieko errian» ...

¡Oi, a zan zure «bizarge aroko bizi atsegiña;

Orduan zuk ez zekizun ere «zer leitekean miña»!

«Mutikoa izan arren akuluaz gizonen antzean».

Esanak esan, euskerarentzat zure maitetasuna

Ezpai-bakoa izan da, gogo aundiz soindutakoa;

Atzoko ta gaurko zure biotzaren betiko kutuna,

(Guda aurretiko, ixil ondoko ta gaurkorañokoa)

Zure olerkia biziko da betikozko betiren,

Desegiñak, apurtuak, ondatuak ikusi arren

Itxaropen asko bide luzeko lar, arantzapean

Alan be euskera maitagarriak aurrera darraigu.